«دانشنامه امام حسین (عليه السلام)»

1390/10/10  |  2،059 بازدید

كتاب گران‌مايه «دانش‌نامه امام حسين(ع)»، به همت آيت‌الله محمدی رى‌‏شهرى و همكارى پژوهشكده علوم و معارف حديث، در سال 1388 به زيور طبع آراسته شد. اين كتاب، از متقن‏‌ترين منابعى است كه از آغاز تا انجام زندگى شخصى، اجتماعى و سياسى و ... سیّد الشهدا(ع) را مورد توجّه قرار داده و با ملاحظه دقيق آيات قرآنى و هزاران گزارش روایى و تاريخى، و نقد، پالايش و تنظيم كارآمد آن‌ها توانسته است در معرّفى يكى از مهم‏ترين چهره‌‏هاى آسمانى و تاريخ‏ساز، خلأیى بزرگ را مرتفع كند.
اگرچه گستردگى مباحث و فراوانى و تنوع گزارش‏‌هاى روایى و تاريخى در يك تأليف نظام‌‏مند مانند «دانش‌نامه امام حسين(ع)» پديده‌‏اى است كه مورد استقبال اهل تحقيق و پژوهش است، در عين حال از منظر ديگر خوانندگانى كه به آن مطالب پر دامنه نياز نداشته يا از فرصت لازم براى مطالعه آن برخوردار نيستند، ممكن است چنين مجموعه‏‌اى مناسب به نظر نرسد. اين در حالتى است كه تنظيم عصاره آن مطالب در كتابى به مراتب كم‌‏حجم‌‏تر مى‏‌تواند عطش اين دسته از بهره‏‌جويان از سرچشمه زلال معارف حسينى را به شايستگى فرو بنشاند. كتاب «گزيده دانش‌نامه امام حسين(ع)»، گامى است متواضعانه در مسير پاسخگویى به اين نياز كه اميد است مورد عنايت قرار گيرد.
در گزيده كتاب «دانش‌نامه امام حسين(ع)»، اين نكات مورد توجه بوده است: چهارده بخش از پانزده بخش «دانش‌نامه امام حسين(ع)» و بالغ بر 90 درصد فصل‏‌ها و 70 درصد عنوان‏‌هاى فرعى و به همين ميزان از تحليل‏‌ها و مقالات مندرج در متن اصلى، در اين گزيده، آورده شده است؛ آن چه بيش از همه مشمول تلخيص و گزينش قرار گرفته، روايات و گزارش‌‏هاى تاريخى متنوعى است كه با موضوع مشابه، ذيل فصل‏‌هاى آن دانش‌نامه گسترده، گرد آمده است؛ جامع‏‌ترين و گوياترين متن‏‌ها، از منابع معتبرتر، در ذيل هر عنوان، انتخاب شد. غالب توضيحات مندرج در پانوشت‏‌ها، حذف شد. در پانوشت، به ذكر حداكثر دو منبع با اعتبار بيشتر، براى هر متن، اكتفا شد. به دليل اهميت فوق‏‌العاده موضوع عاشورا و ضرورت نقل رخدادهاى مربوط به آن از منابع معتبر، گزارشى تحليلى از كتاب‏‌ها و مصادر اين واقعه تاريخ‏ساز، به دنبال مقدّمه و پيش از ورود به بخش يكم آورده شده است.
با اين همه، بخش‌‏هاى چهارد‌ه‏‌گانه «گزيده دانش‌نامه امام حسين(ع)»، از جامعيت اين اثر در عين اختصار حكايت مى‏‌كند.
عناوين چهارده بخش اين اثر عبارت هستند از: زندگى خانوادگى امام حسين(ع)؛ فضيلت‏‌ها و ويژگى‏‌هاى امام حسين(ع)؛ دلايل امامت امام حسين(ع) و فرزندانش؛ امام(ع) پس از پيامبر(ص) تا شهادت پدر؛ امام حسين(ع) پس از شهادت پدر تا قيام عاشورا؛ پيشگویى درباره شهادت امام حسين(ع)؛ خروج امام حسين(ع) از مدينه تا ورود به كربلا؛ از رسيدن امام حسين(ع) به كربلا تا شهادت ايشان؛ وقايع پس از شهادت امام حسين(ع)؛ بازتاب شهادت امام حسين(ع) و فرجام كسانى كه در كشتن او و يارانش نقش داشتند؛ عزادارى و گريه براى امام حسين(ع)؛ زيارت امام حسين(ع)؛ مزار امام حسين(ع)؛ حكمت‏‌ها (شمارى از كلمات گهربار سالار شهيدان در شش باب).