زیارت امام رضا(ع) و ... /نشان بزرگان

در باب زیارت علی بن موسی الرضا (ع) و گوشه ای از فضایل ایشان

بعد از زیارت سید الشهدا علیه السلام بیشترین سفارش و تأکید نسبت به زیارت امام رضا علیه السلام شده است.

   معنای زیارت

زیارت، در لغت به معنای دیدار کردن و رفتن به مشاهد متبرکه است. در عرف هم زیارت به دیدار کسی برای بزرگ شمردن و احترام به او معنا می‏شود. زیارت اصطلاحی نیز یعنی حاضر شدن زائر نزد قبری با آگاهی و شناخت از شخصیت کسی که در آنجا به خاک سپرده شده است. زیارت، یعنی به خانه امن امام پناه آوردن و فیض‏های بی‏شماری را نصیب خود ساختن. زیارت، یعنی تکریم و تجلیل از پیشوایانی که لحظه‏ای از اندیشه هدایت و ارشاد و تعلیم غفلت نداشته، عمر پربار خویش را در راه راهنمایی مردم به پایان رساندند. زیارت، یعنی تقدیر و سپاس‏گزاری از زندگی سراسر ایثار، فداکاری و جانبازی سروران دین. زیارت، یعنی خلوت گزیدن و راز و نیاز داشتن و انس یافتن با حجت خدا، و در یک کلام، زیارتْ صیقل دادن روح و شست و شوی دل از آلودگی گناه است.

   فضیلت زیارت امام رضا علیه‏السلام

رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلمفرمود: «به زودی پاره تن من در زمین خراسان دفن می‏شود. هر غمناک و محزونی که او را زیارت کند، بدون شک خداوند غم و اندوه او را برطرف می‏سازد و هر گنهکاری که او را زیارت کند، بدون شک خداوند گناهان او را می‏آمرزد». همچنین خود امام رضا علیه‏السلام هم فرمود: «هر که مرا با این دوری قبر و غربت زیارت کند، در روز قیامت در سه جا نزد او می‏آیم تا او را از هول و هراس‏های وحشتناک رهایی بخشم: هنگامی که نامه‏های اعمال نیکوکاران در دست راست و نامه‏های اعمال بدکاران در دست چپ آنان پرواز کند، نزد صراط، و نزد میزان و ترازوی اعمال».

    زیارت و استجابت دعا

زیارت، توجه به اولیای خدا و واسطه قرار دادن آنها برای نزدیکی بیشتر به خداست. حضرت امام هادی علیه‏السلام که خود دارای مقام والای امامت و ولایت بود، به هنگام بیماری، شخصی را به کربلا فرستاد تا در کنار قبر پاک امام حسین علیه‏السلام در حق ایشان دعا کند. آن حضرت به کسی که در اجرای این دستور شگفت‏زده شده بود، فرمود: «رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم از خانه خدا و حجرالاسود برتر بود، ولی گِرد خانه خدا طواف می‏کرد و به حجر دست می‏کشید و آن را می‏بوسید. همانا خدای تعالی را قطعه زمین‏هایی ممتاز است که دوست دارد در آنها خوانده شود و خواسته کسی را که در آنجا دعا می‏کند، استجابت می‏نماید». حرم امام رضا علیه‏السلام هم از این دست زمین‏هاست.

علم امام

عیون اخبار الرضا: ج 2 ص 179- ابو ذكوان گفت: از ابراهیم بن عباس شنیدم كه میگفت: هر چه از حضرت رضا علیه السّلام مى‏پرسیدند میدانست از زمان او كسى راجع بتاریخ گذشته تا آن روز از حضرت رضا واردتر نبود مأمون او را آزمایش میكرد بسؤال‏ها در هر مورد. جواب آنها را میداد تمام سخن و جواب و مثالى كه مى‏آورد از قرآن استفاده مینمود در هر سه روز یك مرتبه قرآن را ختم میكرد.

میفرمود: اگر بخواهم در كمتر از سه روز ختم كنم میتوانم ولى بهر آیه‏اى- كه میرسم در آن دقت میكنم كه در باره چه چیز و چه زمانى نازل شده بهمین جهت در هر سه روز یك مرتبه ختم میكنم.

آداب معاشرت امام

عیون اخبار الرضا: ابراهیم بن عباس گفت: هرگز ندیدم حضرت رضا علیه السّلام با سخن خود كسى را برنجاند و هرگز ندیدم سخن كسى را قطع كند تا او صحبت خود را تمام میكرد و هرگز محتاجى را رد نكرد بقدرى كه قدرت داشت. هرگز پاهاى خود را مقابل كسى كه نشسته بود دراز نمیكرد و نه تكیه میكرد در مقابل كسى كه نشسته بود و هرگز غلامان خود را ناسزا نمیگفت: و ندیدم كه آب دهان بزمین بیاندازد و نه هرگز در موقع خنده قهقهه نمیزد خنده آن جناب تبسم بود.

در خلوت سفره‏اش را می گستردند غلامان خود را بر سفره خویش مینشاند حتى دربانها و مهتر چهارپایان را،

اطعام فقرا

محاسن برقى: معمر بن خلاد گفت. هر وقت سفره براى حضرت رضا مى- گستردند قدحى نزدیك آن جناب می گذاشتند از هر غذائى بقدرى برمی داشت و در آن قدح می ریخت بعد دستور می داد بفقراء بدهند؛ بعد این آیه را میخواند: «فلا اقتحم العقبة» سپس می فرمود: خداوند می داند كه همه مردم قدرت بنده آزاد كردن ندارند براى آنها راهى براى بهشت گشوده با غذا دادن بفقرا.

                                                                                          منبع: پایگاه اطلاع رسانی آستان قدس رضوی