بررسی عوامل و موانع تربیت از منظر صحیفه سجادیه

چکیده

موضوع این رساله بررسی عوامل و موانع تربیت از منظر صحیفه سجادیه می‌باشد.

هدف از نگارش این تحقیق، بیان عوامل و موانع فردی و اجتماعی تربیت از منظر صحیفه سجادیه است. با توجه به تهاجم فرهنگی دشمن و اندیشه های آنان تمام آمال و تلاش های علمی و عملی بشر به بعد مادی محدود گشته و تربیت اسلامی در جوامع کم رنگ شده است. لذا برای ترویج تربیت اسلامی باید از منابع اسلامی استفاده کرد و از جمله‌ی این منابع صحیفه سجادیه است که دربردارنده بهترین و متعالی ترین مفاهیم تربیتی در قالب دعا می‌باشد.

این پژوهش به مفهوم تربیت پرداختهو در ادامه بحث انسان و تربیت مورد بررسی قرار گرفته است. و در این راستا مشخصات و اهداف تربیت اسلامی بیان شده است. سپس عوامل و موانع تربیت از منظر صحیفه سجادیه را مورد بحث قرار می‌دهد.و به تجزیه و تحلیل ابعاد فردی و اجتماعی آن می‌پردازد.

در راستای تحقق مسائل یاد شده از منابع متعدّد اخلاقی، تفسیری، روایی و شرح های صحیفه استفاده شده که این امر از طریق جمع آوری مطالب به صورت فیش برداری وکتابخانه ای انجام شده است.

تربیت به معنای پرورش دادن و پروراندن است و پروراندن هر چیزی به کمال رساندن آن است تا تمام قابلیت های آن شکوفا گردد. همچنانکه سر چشمه تربیت اسلامی، وحی و تعالیم آسمانی است که به همه ابعاد وجود آدمی نظر دارد و در نهایت انسان را به کمال نهایی خود که قرب خدای متعال است، می‌رساند.

عوامل فردی تربیت از قبیل ایمان، تقوا، تهذیب نفس و ... علاوه بر اینکه باعث رشد تربیت اسلامی در هر فرد می‌شوند انسان را به غایت تربیت اسلامی (تقرب به خدا) نیز نزدیک می‌کنند.

عوامل اجتماعی تربیت نیز می‌توانند برتربیت انسان اثر بگذارند و در نتیجه خانواده، خویشاوندان، همسایگان و ... می‌توانند زمینه ساز رشد وتعالی انسان باشند. در مقابل عوامل، گاه موانع وآسیب هایی در روند تربیت اختلال ایجاد می‌کنند که این آسیب‌ها می‌تواند از طرف فرد (از قبیل شرک، حسد،غفلت...) و یا از طرف اجتماع (همچون فقر،فساد...) بر پیکره تربیت انسان‌ها و جامعه ضربه وارد کند.

نتایج بررسی نشان می‌دهد که امام سجاد7در صحیفه سجادیه با بیانی شیوا به تمام جوانب این موضوع اشاره کرده اند و در قالب دعا سعی کرده اند نفوس انسانها را پرورش داده تا پیروانشان با شناخت عوامل و موانع تربیتی در راه رشد و تعالی خود، آگاهانه تر قدم بر داشته و دچار انحراف نشوند.

فرضیه تحقیق: هدف غایی تربیت، نزدیک شدن به خداوند متعال است و در سخنان امام سجاد7به ویژه در صحیفه عوامل و موانع تربیت در قالب دعا بیان شده است.