پایان نامه سطح سه: علم و شعور در موجودات هستي/ خانوم شرفي

1393/10/13  |  2،353 بازدید

محقق : خانوم شرفي

موضوع : علم و شعور در موجودات هستي

چكيده

مباحث نعرفت شناسي از مهم­ترين مسائل فلسفي به شمار مي­آيد كه در فلسفه قديم و هم­چنين فلسفه و علوم جديد بسيار حائز اهميت واقع شده، تا جايي كه فلاسفه و دانشمندان غربي نيز در چند قرن اخير پيرامون مسائل معرفت شناسي و تبيين حدود و گستره­ي علم و معرفت تحقيقات زيادي انجاغم دادند و به دنبال بيان علم و معرفت براي برخي موجوادت بوده­اند. فلاسفه از زمان ارسطو تا حكماي اسلامي، پيرامون اين بحث، بررسي­هاي وسيعي انجام دادند تا اينكه صدرالمتألهين در عرصه­ي علم و معرفت به ديدگاه­هاي بلندي نائل شد. موضوعي كه در اين پژوهش بررسي و تحقيق شده اثبات علم و شعور براي تمامي موجودات مي­باشد كه از مباحث معرفت شناسي فلسفه است.

مبناي اصالت وجود و تشكيك در مراتب وجود، هر موجودي به واسطه­ي آنكه وجود دارد، كمالات و ذاتيات وجود را هم، مثل علم و قدرت و حيلت داراست. تنها اختلاف آن­ها به حسب مراتب و شدت و ضعف آن­ها در وجود بر مي­گردد. بر اين اساس وجود با علم و جميع صفات كماليه مساوقت دارد.

بنابراين تمامي موجودات حداقل از علم بسيط و علم جزئي بهره مي­گيرند و داراي علم حضوري به ذات، افعال، قوا و حسوسات اوليه هستند و در نهايت نوعي علم حضوري به علت و مبدأ خود دارند و از مراتب علم، حداقل داراي دو مرتبه­ي حس و خيال مي­باشد.

نفس مطلقا «انساني و حيواني» جوهر از ماده است، با اين تفاوت كه نفس انساني مدرك جزئيات و كليات است، اما نفس حيواني تنها مدرك جزئيات است و بر اساس ديدگاه صدرايي براي تمامي موجودات و اجسام، نفس و حيات و شعور ثابت است.

مطابق قانون حركت جوهري، نهاد همه­ي موئجودات عين شوق و سيلان به سوي مبدأ نخستين است، همگي داراي غايت ذاتي بوده و به سوي آن غايت در حركت و كمال مي­باشد و به تبع جريان وجود درهستي، حيات، علم، قدرت، عشق و شوق نيز در تمامي موجودات سريان دارد و با همه­ي عشق و  شوق به سوي مبدأ تعالي و كمالي كه برا آن­ها مقرر شده در حركت­اند و عشق و شوق نيز فرع بر علم و معرفت است. هم­چنين بر طبق ادله­ي عقلي و نقلي حشر براي تمامي موجودات ثابت است، لازمه­ي حشر تكليف، و تكليف­مندي فرع بر وجود علم و معرفت است. هم­چنين ادله­ي نقلي (آيات و روايات) فراواني بر اثبات علم و شعور موجودات وجود دارد.

كليد واژه: جشر، شعور، علم، عشق، معرفت، موجودات، نفس، هستي.