ادب در قرآن

موضوع مورد بررسی در این پژوهش، ادب در قرآن است که به بررسی و تبیین ماهیت و جایگاه ادب در متون دینی و ابعاد و مصادیق آن در آیات قرآن و تفاسیر مربوطه می­پردازد.

انسان در پرتو ادب، نوعی پیراستگی از خطا و اشتباه در گفتار و رفتار و حفظ حدود موقعیت افراد را به دست می­آورد و ادب هم­چون گوهری روشنی بخش، در مسیر زندگی و بهترین ابزار برای حفظ و بالندگی انسان محسوب می­شود.

در جوامع امروزی، به دلیل پرداختن بیش از حدمردم، به مسائل مادی و دنیوی، توجه به معنویات و مسائل اخلاقی کم­رنگ شده و جامعه­ی بشری از ادب، که از جمله مسائل مهم اخلاقی می­باشد، دور گشته است. بنابراین این رساله با هدف بررسی و آشنایی با ادب و ادب آموزی در قرآن، که بزرگ­ترین کتاب هدایت بشری است، تدوین شده و به صورت منظم و منسجم، با ترتیبی خاص و ساختاری مشخص، در یک جلد، گردآوری شده است.

بدین منظور در این پژوهش، علاوه بر بررسی ماهیت و جایگاه ادب در آیات و روایات اسلامی و سخن بزرگان، به بیان عرصه­های ادب ورزی پرداخته شده و به مباحثی از قبیل ادب مقابل خداوند در گفتار و رفتار، به هنگام دعا و نیایش، در مواقع مختلف و ادب برابر بندگان خدا، من جمله پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم )والدین، عموم مؤمنین و ادب شاگرد و استاد اشاره شده است. علاوه بر این، به معرفی الگوهای شاخص قرآنی که رأس آن­ها پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله وسلم ) و پیامبران اولوالعزم: قرار دارند و سایر پیامبران و شخصیت­های برجسته­ی قرآنی پرداخته است.

به دیگر سخن، این رساله نشان می­دهد که قرآن با شیوه­ی گفتاری خویش، ادبیات زیبا، دستورات، داستان­ها و ارائه­ی بهترین اسوه­ها، ادب را بهترین نحو به بندگان آموزش می­دهد و نمایان­گر راه روشنی است که گام نهادن در این راه و پیروی و عمل کردن طبق آن، موجب اصلاح شیوه­ی رفتار، تعامل صحیح و بهبود ارتباط با افراد و دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی می­گردد.